Wokół cukru narosło już wiele mitów. Jedni chętnie go podają koniom, inni restrykcyjnie unikają. Jaka jest w takim razie prawda na ten temat? Czy konie mogą jeść cukier? Jak to zwykle bywa, prawda leży pośrodku, a my Wam ją chętnie przedstawimy.
Konie to zwierzęta wymagające szczególnej uważności w planowaniu ich diety. Ich żołądki są bardzo wrażliwe, a ze względu na to, że nie potrafią wymiotować, nieprawidłowo dostosowana dieta może wywołać niebezpieczne powikłania.
Artykuł powstał we współpracy ze sklepem jeździeckim Stipl.
Konie, zanim zostały pod wierną opieką ludzi, przemierzały wiele kilometrów w poszukiwaniu pożywienia. Żywiły się różnego typu roślinnością, między innymi trawą, która składa się w dużej mierze z węglowodanów niestrukturalnych (NSC), czyli również cukru. Naturalnie występujący w pożywieniu cukier i duża dawka ruchu sprawiały, że koniom zwykle nic poważnego się nie działo. Jak to ma się do dzisiejszych doniesień ze świata nauki? Przede wszystkim weźmy pod uwagę to, że cukier występuje nie tylko w trawie, ale również pojawia się w paszach, a nawet w słomie.
Nie jesteśmy w stanie go całkowicie wyeliminować z końskiej diety… i bardzo dobrze! Cukier jest przetwarzany w ich organizmie w energię, która jest im przecież bardzo potrzebna. Jak jednak nie przesadzić i zachować zdrowy umiar?
Dlaczego cukier dla konia zwykle nie jest dobrym pomysłem?
Konie bardzo lubią cukier, jeżeli przyjdziesz do nich ze słodką, białą kostką, przyjmą ją niezwykle chętnie. Trudno też ukrywać, że cukier w diecie konia jest czymś bardzo potrzebnym – pomaga im się prawidłowo rozwijać i być aktywnym. Jednak czy konie mogą jeść cukier w kostce? Nie jest to dobry pomysł.
Cukier występuje naturalnie w trawie, paszy, słomie i zwykle taka dawka cukru całkowicie koniom wystarczy. Dodatkowy cukier w formie smakołyków powinien zostać ograniczony do minimum, ponieważ może doprowadzić nawet do poważnych chorób. Nadmierna ilość cukru w końskiej diecie może powodować: kolki, wrzody układu pokarmowego, cukrzycę, ochwat, otyłość, syndrom Cushinga lub nerwowość. Cukier w diecie konia może również powodować choroby mięśni np. miopatię ze spichrzaniem polisacharydów.
Zawsze warto obserwować zachowanie konia oraz to, co je. Dobieranie paszy, a także suplementów powinno być przemyślane i dobrze zaplanowane. Dobrze jest przed zakupem przyjrzeć się ich dokładnym składowi.
Czy konie mogą jeść cukier w dużych ilościach?
Wiemy już, że cukier dla konia jest konieczny, ale warto go ostrożnie dawkować. Na myśl nasuwa się pytanie, jaka porcja cukru jest dla konia odpowiednia? Spieszymy z odpowiedzią.
W codziennej diecie konia spotyka się dwie grupy węglowodanów: niestrukturalne i strukturalne. Węglowodany strukturalne występują głównie, jako włóknista część roślin, więc są podstawą końskiej diety. Stanowią bardzo dobre źródło wolno uwalnianej energii. Cukry strukturalne pozwalają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu konia.
Nieco inaczej wygląda to w kontekście cukrów niestrukturalnych, zwanych również jako NSC lub węglowodany niewłókniste. Enzymy trawienne rozkładają te cukry do najprostszej postaci, która jest następnie pochłaniania przez ścianę jelit. Może to zostać wykorzystane do zaspokojenia potrzeb energetycznych organizmu (trawienie, synteza tłuszczu itp.). Konie nie potrzebują jednak dużej ilości cukrów niestrukturalnych, a ich nadmiar byłby niemożliwy do usunięcia. Jeśli zostaną one niestrawione, dostają się do jelita tylnego, gdzie zostają poddane fermentacji. NSC wytwarza kwas mlekowy i obniża poziom pH w jelitach, co jest powodem powstania późniejszych problemów trawiennych u konia.
Jednak zbyt mała ilość węglowodanów niestrukturalnych również nie jest zdrowa dla konia i znacznie wpływa na ich wydajność, co jest istotne np. przy treningach i zawodach. Glikogen jest paliwem napędowym i jego ilość w diecie zależy w rzeczywistości od aktywności i wagi konia. Inną ilość cukrów może przyjąć koń sportowy, a inną koń, który nie jest aktywny wyczynowo. Wiemy już, czy konie mogą jeść cukier, ale jakie porcje są dla nich odpowiednie? Zaleca się aby cukier dla konia był podawany w porcji 150 – 200 gramów dla konia o wadze 500 kilogramów, który zachowuje średnią aktywność.
Przysmak dla konia – jaki wybrać?
Co w przypadku, gdy chcemy podarować koniowi jakiś słodki przysmak? Czy konie mogą jeść cukier w kostkach lub sklepowe cukierki dla koni?
Lepiej tego unikać.
Pamiętajmy, że naturalny cukier możemy znaleźć również w warzywach i owocach. Konie bardzo lubią zarówno marchewki, jak i jabłka. Można się również zdecydować na buraki cukrowe! Dla przykładu pół kilograma marchwi dostarcza tylko 15 gramów cukru, podczas gdy jedna kostka słodyczy dostarcza go aż 12. Jak myślisz, co wybrałby Twój koń?
Dużo lepszym pomysłem będzie zbilansowana dieta i odpowiednie pasze, suplementy lub dedykowane koniom przysmaki.
A jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat funkcjonowania układu pokarmowego u konia oraz tego, jak dbać o jego dietę – sprawdź nasz artykuł Co konie jedzą? Klucz do prawidłowej diety swojego rumaka? Wiesz już, czy konie mogą jeść cukier, a w proponowanym artykule dowiesz się jakie desery i pasze są zalecane w ich diecie.
Co zrobić, żeby koń pozostał zdrowy i jednocześnie miał dostarczoną odpowiednią ilość cukrów? Karm konia często, ale w małych porcjach. Ogranicz dodatkowy cukier dla konia w diecie, a także posiłki zbożowe do ok. 175 gramów na 100 kg konia. Pamiętaj, żeby dietę zwierzęcia stale nadzorować i czytać składy podawanych mu produktów. Jeśli zauważysz niepokojące objawy u konia – koniecznie skontaktuj się ze specjalistą.
