Zdrów jak koń, powiadają. W istocie końskie zdrowie jednak jest kruche, a dbać o nie należy m.in. stosując odpowiednią dietę. Koniecznie dowiedz się, co konie jedzą i jak możesz zagwarantować swojemu podopiecznemu odpowiednio zbilansowane posiłki!
Układ trawienny konia to skomplikowany system, utrzymywany w równowadze przez symbiozę miliona mikroorganizmów. Ta harmonia bywa chwiejna, a nieprawidłowości w diecie prowadzić mogą do szeregu dolegliwości, takich jak ból brzucha, niestrawność, wzdęcia i biegunka, aż na śmiertelnej kolce skończywszy. Dlatego tak ważne, abyś wiedział, co konie jedzą, nawet jeżeli nie jesteś odpowiedzialny za podawanie im paszy. Nawet niewielkie odstępstwa od prawidłowej diety mogą okazać się szkodliwe.
Prawidłowe karmienie – co konie jedzą na co dzień
Przewód pokarmowy konia ma małą pojemność, co wymusza podawanie niewielkich ilości paszy w krótkich odstępach czasu. Intensywnie pracujące wierzchowce powinny być karmione 4-5 razy dziennie, natomiast konie o ograniczonej aktywności mogą zadowolić się trzema porcjami paszy.
Pora karmienia powinna być stała, a zmiany w paszy wprowadzane stopniowo. Dzięki temu procesy trawienne przebiegają prawidłowo, a twój rumak może cieszyć się prawdziwie końskim zdrowiem!
Pasze treściwe
Paszy treściwe są podstawą tego, co konie jedzą. Podaje się je w ciągu dnia, gdyż szybko się trawią i zapewniają energię niezbędną do pracy. Oto najważniejsze z nich!
- owies – to najlepsza pasza treściwa dla konia. Dorosły koń powinien zjadać w ciągu dnia do 7 kg owsa! Skład tej paszy jest najbardziej optymalny, zawiera najwięcej niezbędnych w diecie aminokwasów, witaminy B1 i fosforu. Należy jednak pamiętać, że nie wolno podawać koniom świeżego owsa! Ziarna muszą zostać odpowiednio wysuszone, minimum przez 4 tygodnie.
- jęczmień – jego skład jest równie dobry, co owsa, ale na tę samą objętość paszy kaloryczność jęczmienia jest znacznie większa. Podawany najczęściej w mieszankach, a dzienna dawka na dorosłego wierzchowca nie powinna przekraczać 3 kg.
- żyto – choć karmi się nim konie robocze, nie jest to odpowiednia pasza dla źrebnych klaczy i młodych osobników.
- dodatki: bobik, otręby, siemię lniane – mieszane ze zbożem, stanowią doskonałe uzupełnienie paszy w niezbędne dla zdrowia mikro- i makroelementy. W przypadku specjalnych wymagań żywieniowych, takich jak ciąża czy choroba, mogą stanowić większą część posiłku.
Potrzebujesz bardziej specjalistyczne pasze dla koni? Znajdziesz je tutaj.
Pasze objętościowe suche
Podawane wraz z owsem i jęczmieniem, są podstawą zbilansowanej diety. Prócz odpowiedniej ilości ważna jest także jakość podawanej paszy. Świeża, niedostatecznie wypocona może bowiem spowodować nawet ochwat!
- siano – dorosły koń powinien jeść dziennie do 10 kg. Najbardziej wartościowe jest siano z lucerny, podaje się je zwłaszcza źrebiętom.
- słoma – w porównaniu do siana, jest znacznie mniej wartościowa. Pełni rolę czyścika w jelitach konia – podrażnia przewód pokarmowy, mobilizując go do zachowania prawidłowej perystaltyki.
Potrzebujesz sieczkę dla koni? Znajdziesz ją tutaj.
Pasze okopowe
Pora na kolację! Pasza okopowa to odpowiedź na pytanie, co konie jedzą na wieczór. Dłużej się trawią, zapewniając zwierzęciu uczucie sytości aż do poranka. Ponadto dostarczają niezbędnych witamin. Najpopularniejszą paszą okopową jest marchew, podawana w ilości do 10 kg.
Czas na deser, czyli to, co konie jedzą ze smakiem
Każdy z nas uwielbia przekąski. Konie także! Nagradzając wierzchowca ulubionym przysmakiem, możesz podziękować mu za udany trening i zachęcić do dalszej pracy. Oto lista zdrowych i pysznych przekąsek dla konia:
- owoce – jabłka, gruszki, maliny, jeżyny, głóg, aronia, owoce dzikiej róży, brzoskwinie, morele, a nawet banany
Stanowią nie tylko smakowitą nagrodę, ale i bogate źródło witamin i soli mineralnych. Wspomagają układ odpornościowy, wpływają na piękny wygląd sierści, wzmacniają kopyta, dbają o zdrowe oczy, łagodzą stany zapalne w układzie pokarmowym. Same korzyści! Niektóre owoce można podawać także w formie suszu. Banany przed podaniem należy obrać ze skórki, a z owoców pestkowych dla bezpieczeństwa usunąć pestki.
- warzywa – buraki, seler, sałata, dynia, nać pietruszki i marchewki
Choć nie są tak słodkie jak owoce, niektóre konie przepadają za nimi równie mocno. Warzywa podawać można w większej ilości, ponieważ zawierają mniejszą ilość szkodliwego w nadmiarze cukru. Pamiętaj także, że nie wolno podawać koniom nieświeżych czy spleśniałych produktów!
- inne – rodzynki, cukierki dla koni, domowe ciasteczka
Suszone winogrona to zdrowa i bezpieczna przekąska, którą większość koni wprost uwielbia. Alternatywą są sprzedawane w sklepach cukierki dla koni, jednak do tego typu “wynalazków” podchodzić należy z chłodną głową. Bywa, że składają się prawie wyłącznie z cukru, a brak w nich witamin, których bogactwo znajdziemy w owocach i warzywach. Dobrym pomysłem jest przygotowanie dla swojego rumaka domowych ciasteczek, które możesz dopasować pod indywidualne preferencje twojego podopiecznego!
Podstawą zdrowych przekąsek dla konia są płatki owsiane, które możesz zmieszać z jabłkami, marchewką, bananem, innymi owocami i łyżką oleju. W mieszance nie powinny jednak znajdować się jajka ani zbyt duża ilość dodatkowego cukru. Po uformowaniu ciasteczek upiecz je w piekarniku. Co najlepsze, takim przysmakiem możecie zajadać się oboje – zarówno ty, jak i twój ulubieniec! Owsiane wypieki to doskonała nagroda po wyczerpującym treningu zarówno dla jeźdźca, jak i wierzchowca.
Szukasz ciekawych przysmaków dla koni? Znajdziesz je tutaj.
Pojenie
Wiemy już, co konie jedzą. Kwestia pojenia jest dużo prostsza – w zupełności wystarczy świeża, letnia woda. Zapotrzebowanie na płyny jest indywidualne, zależy w dużej mierze od wieku i masy rumaka, rodzaju wykonywanej pracy i pory roku. Koń w ciągu doby potrzebuje średnio 40 litrów wody!
Należy pamiętać, że nie wolno podawać koniom zimnej wody! Nagła zmiana temperatury w przewodzie pokarmowym może prowadzić do skurczu jelit i ochwatu, u ciężarnej klaczy zaś do poronienia. Woda dla konia powinna więc być letnia i bieżąco wymieniana – minimum trzy razy dziennie. W stajniach najlepiej sprawdzają się automatyczne poidła, które zapewniają stały dostęp do świeżej wody.
Nie powinno się poić spoconego konia tuż po zakończonym wysiłku. Zalecane jest, aby odczekać do wyschnięcia skóry, a następnie podać niewielką ilość siana. Dzięki temu układ pokarmowy nie schłodzi się zbyt szybko, a koń nie będzie pił łapczywie. Co ciekawe, pracujący rumak może wypocić dziennie nawet 10 litrów płynu!
Czarna lista
Są produkty, których absolutnie nie powinno się podawać koniom. Niektóre z nich wydają się dość niepozorne – jedzą je inne zwierzęta. Układ trawienny konia jest jednak wyjątkowo wrażliwy, dlatego bezwzględnie nie częstuj go niczym z tej listy!
- kapusta, brokuły, kalafior, ziemniaki, cebula, brukselka, warzywa strączkowe – wszystkie mają właściwości wzdymające, prowadzą do niestrawności i problemów żołądkowych.
- czosnek – co prawda występuje w składzie preparatów dla koni, jednak podawany na surowo wykazuje działanie toksyczne.
- świeże pieczywo – co prawda możesz od czasu do czasu poczęstować konia kromką chleba, ale koniecznie musi być on dobrze wysuszony i pod żadnym pozorem nie może być spleśniały! Świeże pieczywo, podobnie jak wymienione wyżej warzywa, powodują wzdęcia i niestrawność.
- czekolada – podobnie jak psy, konie są bardzo wrażliwe na teobrominę zawartą w wyrobach czekoladowych. Podanie zwierzęciu większej ilości na raz prowadzi do zatrucia!
- cukier w kostkach – jedna mała porcja od czasu do czasu nie zaszkodzi, ale nie niesie też żadnych korzyści. Znacznie zdrowszą alternatywą są owoce i warzywa, które prócz doznań smakowych, dostarczają też ważnych dla zdrowia witamin.
Mamy nadzieję, że artykuł dokładnie wyjaśnił ci, co konie jedzą i jak powinna wyglądać ich prawidłowa dieta. Koniecznie podziel się tą wiedzą z przyjaciółmi, którzy tak jak ty uwielbiają te wspaniałe zwierzęta. Pamiętaj też, aby przy okazji kolejnej wizyty w stajni zabrać ze sobą kilka zdrowych przekąsek z naszej listy!